Is there tyranny in Myanmar?

ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာက်င့္သံုးေနၾကတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစံနစ္မ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္မႈၾကရာမွာ ျပသနာတက္ၾကတဲ့အရာတစ္ခုက အုပ္ခ်ဳပ္မႈစံနစ္တစ္ခုကို တိတိက်က်နဲ႕ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ ၿပီးေတာ့ ေခၚဆိုလို႕ မရတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ယခုေခာတ္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္မ်ားဟာ ကမၻာေပၚမွာ တည္ရွိေနတဲ့ အဆိုးရြားဆံုးလို႕ ေခၚလို႕ရတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စံနစ္မ်ား၊ အဲဒီ့စံနစ္နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားကို အရွိကို အရွိအတိုင္း ေခၚဆိုသတ္မွတ္ၾကဘို႕ ေနာက္တြန္႕ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ Tyranny လို႕ေခၚတဲ့ ဆိုးညစ္လြန္းလွတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစံနစ္နဲ႕၊ အဲဒီ့စံနစ္ကို က်င့္သံုးအုပ္ခ်ဳပ္ၾကတဲ့ အာဏာရွင္ေတြကို ပံုစံေဖာ္ျပၾကတဲ့ ေနရာမွာ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္မ်ားရဲ႕ ခ်ယ္မႈန္းေဖာ္ျပမႈဟာ ေရွးေခတ္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္မ်ားျဖစ္တဲ့ အရစၥတိုတယ္ ၊ ေလ(လ္)လား (Lilla) အစရွိသူတို႕ရဲ႕ ခ်ယ္မႈန္းေဖာ္ျပမႈနဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည္႕လိုက္ရင္ ဘယ္လိုမွ မယွဥ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာကို လက္ခံၾကရမွာပါ။
အရက္စက္ဆံုး ၊ အၾကမ္းၾကဳတ္ဆံုး စံနစ္မ်ားနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံ ေတြကို သင့္တင့္မွ်တတဲ့၊ အလယ္အလတ္ က်က် အုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံ မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲလာေစေရး ဆိုတဲ့ ေပၚလစီဟာ အေနာက္လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းက ႏိုင္ငံျခားေရးဆိုင္ရာ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူ မ်ားရဲ႕ တူညီစြာ စြဲကိုင္ထားတဲ့ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အရစၥတိုတယ္ေရးသားခဲ့တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္တစ္ခုရဲ႕ တည္ျငိမ္မႈနဲ႕ တရားေရး စံနစ္မ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေရး အဆိုအမိန္႕ေတြဟာ ယခုလက္ရွိအခ်ိန္အထိ အသံုး၀င္ေနဆဲျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ အာဏာရွင္ စံနစ္မ်ား အား အေျပာင္းအလဲျပဳလုပ္ရာမွာ အသံုး၀င္မႈရွိတယ္လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ အရစၥတုိတယ္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္စံနစ္မ်ားအေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ေလ့လာ လိုက္ၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ား။

၁ - Hereditary tyranny လို႕ေခၚတဲ့ အာဏာရွင္တစ္ဆက္ကေန ေနာက္တစ္ဆက္ ဆင္းသက္လာတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ
- ဘုရင္တစ္ပါးကဲ့သို႕ အာဏာထပ္တူရွိသည္။
- အာဏာရွင္၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူတန္းစားမ်ားက လက္သင့္ခံမႈရွိသည္
- အရွင္သခင့္ အလိုသေဘာအတိုင္းပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
- အုပ္ခ်ဳပ္သူမွာ အမ်ားအားျဖင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအျပည္႕အ၀ရွိသည္႕ ပေဒသရာဇ္ ဧကရာဇ္မ်ား
- အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ဥပေဒအေပၚတြင္သာအေျခခံသည္
- ကၽြန္ပိုင္ရွင္စံနစ္ကဲ့သို႕ ပံုစံမ်ိဳးႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္သည္။
- တည္ျငိမ္မႈရွိသည္

၂ - Elective Tyranny ဟုေခၚသည္႕ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ျခင္း ခံထားရသည္႕ အာဏာရွင္
- ဘုရင္တစ္ပါးကဲ့သို႕ အာဏာထပ္တူရွိသည္။
- အာဏာရွင္၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူတန္းစားမ်ားက လက္သင့္ခံမႈရွိသည္
- အရွင္သခင့္ အလိုသေဘာအတိုင္းပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
- အုပ္ခ်ဳပ္သူမွာ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံထားရသည္႕ အာဏာရွင္ျဖစ္သည္။ (တစ္သက္လံုး ရာထူးယူထားျခင္း)
- အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ဥပေဒအေပၚတြင္သာအေျခခံသည္
- ေရွးေခတ္ဂရိႏိုင္ငံမ်ားတြင္ Elective Tyranny စံနစ္တည္ရွိခဲ့သည္။

၃ - Common brutish tyranny (အမ်ားဆံုးေတြ႕ရေလ့ရွိသည္႕ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သည္႕ အာဏာရွင္စံနစ္)
- သက္ဦးဆံပိုင္ အၾကြင္းမဲ့ အာဏာရွင္ ဘုရင္စံနစ္ႏွင့္ တူသည္
- အုပ္ခ်ဳပ္ခံလူတန္းစားမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈမရရွိပါ။
- အရွင္သခင့္ အလိုသေဘာအတိုင္းပင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
- ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားျခင္း၊ အေမြလက္ခံရယူထားသည္႕ အာဏာမ်ိဳးမရွိ
- အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ ဥပေဒႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္ထားျခင္းမဟုတ္
- အလံုးစံုနီးပါး ရက္စက္စြာပင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈျပဳထားသည္။

အထက္ပါ အာဏာရွင္ စံနစ္ သံုးမ်ိဳးသံုးစားထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ common brutish tyranny ထဲမွာ ပါ၀င္ေနတယ္ဆိုတာ သိသာထင္ရွားစြာျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ အရစၥတိုတယ္ရဲ႕ အဆိုအမိန္႕မ်ားနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကို ခ်ိန္ထိုးၾကည္႕လိုက္ၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ။

အျခားသူမ်ားထက္ သာလြန္ထူးခၽြန္ေသာသူမ်ားကို ဖယ္ရွားၿပီး အေတြးအေခၚျမင့္မားသူမ်ားအား သုတ္သင္ပါ။ လူစုလူေ၀းႏွင့္ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေ၀းမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား ႏွင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား ၊ သို႕မဟုတ္ ထိုကဲ့သို႕ သေဘာတရားေရးရာရွိေသာ ကိစၥရပ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းအား လံုး၀ခြင့္မျပဳရန္၊ အေတြးအေခၚျမင့္မားမႈႏွင့္ လူတစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦးယံုၾကည္မႈေပၚေပါက္လာေနေစႏိုင္ သည္႕ အရာအားလံုးအား တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ေစာင့္ၾကည္႕ရန္။ အားလပ္ခ်ိန္အတြင္းျပဳလုပ္သည္႕ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား ခြင့္မျပဳရန္၊ သို႕မဟုတ္ အားလပ္ခ်ိန္ႏွင့္ဆက္စပ္ေနသည္႕ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ပိတ္ပင္ရန္၊ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယဥ္ေက်းစြာဆက္ဆံျခင္း မျပဳႏိုင္ရန္၊ အသိဥာဏ္တံုးႏိုင္သမွ်တံုးေစရန္ ေဆာင္ရြက္ပါ။ အသိဥာဏ္ပညာသည္ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦးယံုၾကည္မႈကို ေပၚေပါက္လာေစႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ အသိဥာဏ္တိုးပြားလာေစႏိုင္သည္႕ အရာဟူသမွ်အား ပိတ္ပင္ပါ။
အရစၥတိုတယ္ (ႏိုင္ငံေရး စာစဥ္ ၅၊ 1313a40-1313b6)
ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကို လက္စတံုးပစ္တာေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ဆန္႕က်င္ဘက္ေတြကို ႏွိပ္ကြပ္ပစ္တာေတြဟာ တပ္ - မေတာ္ ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစံနစ္ေအာက္က ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ဖမ္းဆီးတာ၊ သတ္ပစ္တာနဲ႕ ေန႕ျမင္ညေပ်ာက္ျဖစ္သြားရ တာေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္မွာ မေရမတြက္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ကို အမ်ားႀကီးပါပဲ။ လူငါးဦးထက္ ပိုမစုရဘူးဆိုတဲ့ အမိန္႕ နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ပါတီ၀င္ေတြကို ေႏွာက္ယွက္မႈျပဳတာေတြဟာ အရစၥတိုတယ္ေတာင္ ထိုင္ငိုသြားရေအာင္ကို ျမန္မာအဆိုးရက ေျပာင္ေျပာင္ေျမာက္ေျမာက္ႀကီး ျပဳလုပ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
အေတြးအေခၚျမင့္မားမႈနဲ႕ တစ္ဦးကိုတစ္ဦးယံုၾကည္မႈဆိုတာေရာ ျမန္မာေတြရဲ႕ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ရွိပါသလားခင္ဗ်ား။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ Social Capital လို႕ေခၚတဲ့ လူတန္းစားတစ္ခုနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ အရင္းအျမစ္ အပိုင္းမွာ ႀကီးမားျပင္းထန္တဲ့ ျပသနာႀကီးတစ္ခုကေတာ့ လူတစ္ဦးကိုတစ္ဦး ယံုၾကည္ႏိုင္မႈမရွိျခင္းဟာ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႕လြန္းေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ အဲဒီလိုတစ္ဦးကို တစ္ဦးယံုၾကည္ႏိုင္မႈမရွိႏိုင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္က ကေလးငယ္မ်ားကို သင္ၾကားေပးေနတဲ့ ပညာေရးစံနစ္က ကေလးငယ္ေတြကို သူတို႕ မိသားစု၀င္ေတြကိုပဲ ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ သစၥာရွိဘို႕နဲ႕ လူစိမ္းမွန္သမွ်ကို သံသယအျမင္နဲ႕ ျမင္ေစဘို႕အတြက္ ပဲ အေျခခံထားၿပီးအေလးေပးေဆာင္ရြက္ထားျခင္းေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။
အဲဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ရလာတဲ့အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ ျမန္မာေတြဟာ objective လို႕ေခၚတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုကို ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ကိုင္တဲ့ အလုပ္မ်ိဳးေတြ ၊ လူေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရးစံနစ္ေတြ အတြက္ စည္းကမ္းတစ္က်ခ်မွတ္ထားတဲ့ စံနစ္ပံုစံေတြနဲ႕ ႀကံဳေတြလာရတဲ့အခါမွာ သဟဇာတမျဖစ္ၾက ေတာ့ဘူုးလို႕ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားမွာ ရွင္သန္ေနတဲ့ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး ယံုၾကည္ႏိုင္မႈကင္းမဲ့ျခင္းေၾကာင့္ပဲ ျမန္မာေတြဟာ အသင္းအဖြဲ႕ေတြ၊ အေပၚမွာ တစ္ကယ္တမ္း သစၥာရွိစြာ ေပးအပ္စတမ္း၊ ေဆာင္ရြက္ၾကစတမ္းဆိုတဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုမွ အဆင္ေျပေျပ လုပ္ကိုင္ႏိုင္တာ မရွိသေလာက္ရွားပါးလာရျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ လူမ်ိဳးစုေသးေသးကေလးအေပၚ၊ ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္အဖြဲ႕ေလာက္သာ သစၥာရွိႏိုင္ၿပီးေတာ့ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႕တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသင္းအဖြဲ႕လိုမ်ိဳးမွာ ညီညီညြတ္ညြတ္၊ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဘို႕ဆိုတာ ရွားလွပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ဒီအခ်က္ေတြအားလံုးရဲ႕ ပင္မေရေသာက္ျမစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစံနစ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဆိုတာ မွားႏိုင္မယ္မထင္ပါဘူးခင္ဗ်ား - - -

For those who are shouldering the Country's Responsibility and who are about to

ဂ်ံဳး ကအထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုမွာ သမိုင္းဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားတဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္ပါ။ တစ္ေန႕မွာေတာ့ ဂ်ဳံးက သူ႕အတန္းသားေတြကို ထိုင္ခံုေနရာ အေျပာင္းအေရႊ႕ လုပ္ခိုင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မွတ္စုေတြထုတ္ဘုိ႕ရာအတြက္ ခဲတံနဲ႕ စာရြက္ အသစ္ယူလာရမယ္၊ ေမးခြန္းေတြေမးရင္ ခံုေဘးမွာ မတ္တပ္ရပ္ၿပီးေတာ့ ေျဖရမယ္ စတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ေတြကို ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ ထုတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ ဂ်ံဳးဟာ အတန္းသားေတြအတြက္ အေလးျပဳနည္းတစ္မ်ိဳးကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီ့အေလးျပဳနည္းဟာ တတိယလႈိင္း လို႕ေခၚတဲ့ အေလးျပဳနည္း ျဖစ္ေၾကာင္းကို လဲ သူ႕အတန္းသားေတြကို အေၾကာင္းၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့ေနာက္မွာ ဂ်ဳံး ဟာ အတန္းသားေတြအတြက္ ေၾကညာခ်က္တစ္ခုထုတ္ျပန္ပါတယ္။ တတိယလိႈင္း ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာအေနနဲ႕ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လႈပ္ရွားမႈ အစီအစဥ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီ့အစီအစဥ္ဟာျဖင့္ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာဘို႕ကို လိုလားတဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားပါ၀င္လႈပ္ရွားႏိုင္ေၾကာင္း ၿပီးေတာ့ လာမဲ့ ေသာၾကာေန႕ ေန႕လည္ ထမင္းစားခ်ိန္မွာ တတိယလႈိင္းလႈပ္ရွားမႈ အသင္း၀င္မ်ားသာ ပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ လူထုအစည္းအေ၀း ပံုစံေတြ႕ဆံုမႈျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။
ေသာၾကာေန႕မွာေတာ့ စိတ္လႈပ္ရွားတက္ၾကြေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ဂ်ံဳးေတြ႕ေနရပါၿပီ။ ဂ်ံဳးဟာ မတ္တပ္ရပ္၊ မိန္႕ခြန္းအနည္းငယ္ေျပာလိုက္ၿပီးေတာ့ တတိယလႈိင္း အေလးျပဳနည္းပံုစံနဲ႕ အေလးျပဳလိုက္တဲ့ အခါမွာ ပံုစံတူအေလးျပန္ျပဳလိုက္တဲ့ လက္ေမာင္းေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ကို ေလထဲမွာ ေတြ႕လိုက္ရပါေတာ့တယ္။
တတိယလႈိင္း အဖြဲ႕၀င္ေတြကို ဂ်ံဳးဆက္ေျပာခဲ့တာေတြကေတာ့
တတိယလိႈင္းလႈပ္ရွားမႈ ဆိုတဲ့ လူငယ္ထုရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးဟာ အမွန္တစ္ကယ္ရွိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈ တစ္ခု မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း
ယခု တတိယလႈိင္း အေလးျပဳမႈပံုစံနဲ႕ အေလးျပဳေနၾကတဲ့ သူမ်ားဟာ အသံုးခ်ခံ၊ အစမ္းသပ္ခံ ၊ အစေတးခံရမဲ့ လူမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း
သူအမွန္တစ္ကယ္ျပဳလုပ္ေနတဲ့ စမ္းသပ္မႈဟာ ၁၉၃၀ ျပည္႕ႏွစ္က ဂ်ာမန္နာဇီမ်ား မည္ကဲ့သို႕ လူေတြကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေလ့လာေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႕
ယခုအေလးျပဳေနတဲ့ သူမ်ားဟာ ဂ်ာမန္နာဇီမ်ားနဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ဘာမွပိုၿပီးေတာ့ ဦးေႏွာက္ရွိတဲ့ သူမ်ားမဟုတ္ကာ ထူးမျခားနား သာဆိုးသူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ထုတ္ေျပာၾကားခဲ့ပါေတာ့တယ္။
တတိယလႈိင္းလူထုအစည္းအေ၀းၾကီး ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ကြင္းျပင္ထဲမွာေတာ့ တိတ္ဆိပ္မႈသာ ႀကီးစိုးေနပါေတာ့တယ္။
စမ္းသပ္မႈေအာင္ျမင္သြားတဲ့ ဂ်ံဳးရရွိသြားတဲ့ အခေၾကးေငြကိုေတာ့ ထည္႕ေျပာစရာမလိုေတာ့ ပါဘူးခင္ဗ်ား - - -

ဒုတိယပိုင္း စပါေတာ့မယ္ခင္ဗ်ာ။
- - အဟမ္း အဟမ္း၊ - - အနာဂတ္မွာ ပုခံုးေျပာင္းတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾကမဲ့ ရဲေဘာ္တို႕ဟာ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအသိေတြ အၿမဲရွိေနဘို႕လိုတယ္ - - အဟြတ္ - -အဟြတ္ - - ဘလာ ဘလာ ဘလာ - - ဘလာ ဘလာ - - ရဲေဘာ္တို႕သာလွ်င္ တိုင္းျပည္ကို ကာကြယ္၊ ေစာင့္ေရွာက္၊ အမ်ိဳး ၊ ဘာသာ၊ သာသနာ - - အဟမ္း အဟမ္း၊ အဟြတ္၊ အဟြတ္ - -
- ဒါမ်ိဳးအေျပာခံခဲ့ရဘူးတဲ့ ေကာင္ေတြ ေျပာခဲ့ဘူးတဲ့ ေကာင္ေတြကို ေမးခြန္းေလးေတြ ေမးခ်င္ပါတယ္။

ဘာတာ၀န္ေတြကိုမ်ား ပုခံုးေျပာင္းယူေနၾကတာလဲ၊ ဘာေတြမ်ား ႏိုင္ငံအတြက္ျဖစ္လာလို႕လဲ၊ တတိယလႈိင္းေက်ာင္းသားေတြဟာ နာဇီေတြထက္ဆိုးတယ္ဆိုရင္ အနာဂတ္ တာ၀န္ကို ယူၾကမဲ့ ေကာင္ေတြကေတာ့ နာဇီ ေလာက္ေတာင္ အဆင့္ နဲ႕ ဦးေႏွာက္ မရွိတဲ့ ၊ နာဇီေတြလို ဥေရာပတစ္တိုက္လံုးနီးပါး လႊမ္းမိုးႏိုင္ဘို႕ မေျပာနဲ႕ တရုတ္ပ်က္ ၀ လိုေကာင္စားမ်ိဳးေတြေတာင္ ႏိုင္ေအာင္ မတိုက္ႏိုင္တဲ့ ေကာင္စားမ်ိဳးမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တို႕ စမ္းသပ္မႈ မလုပ္ပဲ သိႏိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။

ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဒါမ်ိဳးေကာင္စားမ်ားကတစ္ကယ္တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလုပ္ႏိုင္၊ ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိမရွိဆိုတာကေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားမႈေတြ၊ ၀ အမည္ခံ တရုတ္ေတြရဲ႕ လူလည္က် ေျခကုပ္ယူမႈေတြနဲ႕၊ သူေတာင္းစားသာသာ ငတ္တစ္လွည္႕ ျပတ္တစ္လွည္႕ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြကို ၾကည္႕လိုက္ရင္ အေျဖဟာ ဘာလဲဆိုတာ ရွင္းေနတာပဲ မဟုတ္ဘူးလားခင္ဗ်ား - - - -

Let's wait and see in this recession?

စီးပြားေရးအေျခအေနေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတစ္ခုခုမွာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ေပၚထြန္းလာမႈနဲ႕ ဆက္စပ္မႈရွိသလား၊ မရွိဘူးလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းဟာ အလြန္ပဲရႈပ္ေထြးၿပီးေတာ့ ေျဖရခက္တဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးအရ တိုးတက္မႈေတြ၊ က်ဆင္းမႈေတြအျပင္ အဲဒီ့စီးပြားေရးအရေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ပ်က္တဲ့အခ်ိန္ကာလနဲ႕ ေနရာေဒသကိုပါ ထည္႕သြင္းစဥ္းစားလိုက္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႕ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ျဖစ္ထြန္းမႈကို ဆက္စက္မႈရွိ တယ္လို႕ ယူဆႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေျပာရရင္ေတာ့ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ၊ အလြန္အမင္းဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ေပၚထြန္းလာမႈနဲ႕ ဆက္စပ္မႈရွိေနတယ္လို႕ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးအရျဖစ္ပ်က္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြသာခ်ည္းပဲဆိုရင္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီစံနစ္တစ္ခု ေပၚထြန္းလာဘို႕အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ လံႈ႕ေဆာ္မႈကို မေပးစြမ္းႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္ဆံုးေျပာလို႕ရတာတစ္ခုကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစံနစ္တစ္ခု အမွန္တစ္ကယ္ေပၚထြန္း လာဘို႕အတြက္ စီးပြားေရးအရ ေျပာင္းလဲဘို႕ေတာင္ မလိုအပ္ဘူးလို႕ တစ္ခ်ိဳ႕ ပညာရွင္မ်ားက ယူဆထားၾကပါတယ္။
၁၉၇၄ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဏာရွင္စံနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားကို တတိယလိႈင္း (Third Wave) ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားလို႕ ပညာရွင္ေတြက သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ ဒီတတိယလႈိင္း ဒီမိုကေရစီထြန္းကားလာမႈအေပၚမွာ စီးပြားေရး နဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြက နည္းလမ္း(၃)မ်ိဳးနဲ႕ လႊမ္းမိုးတယ္လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ ပထမဆံုးအခ်က္က ၁၉၇၄ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားအတြင္း ႏိုင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕မွာ ေရနံေစ်းႏႈန္း အလြန္အမင္းႀကီးျမင့္လာျခင္းနဲ႕ တစ္ျခားႏိုင္ငံမ်ားမွာေတာ့ မာ့စ္ ၊ လီနင္၀ါဒရဲ႕ ကန္႕သတ္ခ်က္ ေတြႀကီးႀကီးမားမားရွိေနတဲ့ အခ်က္ေတြကေနအစျပဳၿပီးေတာ့ စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈဟာ အာဏာရွင္စံနစ္မ်ားကို အားနည္းလာေစခဲ့ပါတယ္။
ဒုတိယတစ္ခ်က္က ၁၉၇၀ ျပည္႕ႏွစ္ အစပိုင္းမွ အစျပဳကာ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရးတိုးတက္လာမႈဟာ အဲဒီ့ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္းမွာ ဒီမိုကေရစီေပၚထြန္းလာဘို႕အတြက္ အုတ္ျမစ္ေတြအနက္က တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာႏိုင္ငံမ်ားမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ တစ္ရွိန္ထိုး စီးပြားေရး ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈဟာ အာဏာရွင္စံနစ္နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အာဏာရွင္မ်ားကို အေျခယိုင္ေစျခင္း၊ သို႕ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို ပိုမိုျပဳလာေစျခင္း အစရွိတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေပၚေပါက္လာေစခဲ့ပါတယ္။
အတိုခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာလို႕ရတာကေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈဟာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္တစ္ခုအတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ေကာင္းေတြကို ခ်ေပးႏိုင္ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈကေတာ့ အာဏာရွင္ေတြကို အေျခယိုင္ေစႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ တတိယလိႈင္းမွာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို ကူးေျပာင္းလာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားအားလံုးဟာ အထက္ပါ အခ်က္ ၃ခုထဲက တစ္ခုခုနဲ႕ ကိုက္ညီေနတာခ်ည္းပဲျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈဟာ ၁၉၃၀ျပည္႕ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စီးပြားပ်က္ကပ္ၾကီးၿပီးရင္ အဆိုးဆံုးျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆထားၾကတဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ ျပသနာေတြ၊ အဲဒီ့ျပသနာေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ျဖစ္ပ်က္လာမဲ့ တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈဟာ ေပါ့ေသးေသးျပသနာတစ္ခု မဟုတ္တာကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား နားလည္ၾကၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈဟာ ၂၀၀၉ခုႏွစ္ ကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ ေအာက္ဆံုးအထိေလာက္ကို ေရာက္မယ္လို႕ တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားက ခန္႕မွန္းထားၾကပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ၂၀၀၉ မေက်ာ္မွာကို စိုးရြံ႕ေနတဲ့ ျမန္မာအာဏာရွင္မ်ားဟာ ယၾတာေျမာက္ျမားစြာကို ယခုအခ်ိန္မွာ ျပဳလုပ္ေနၿပီးျဖစ္ေလာက္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အာဏာရွင္မ်ားနဲ႕ ေ၀ဒပညာရွင္မ်ားရဲ႕ စီးပြားပ်က္ကပ္ကို ဘယ္လိုေက်ာ္လႊားမလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မ်ားအေနနဲ႕ကေတာ့ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ထိုင္စားလို႕ရေအာင္ ႀကိဳတင္စုေဆာင္းထားတဲ့ ယၾတာေခ် ထားၿပီးျဖစ္တာမို႕ ၿပံဳးၿပံဳးေလး ၾကည္႕လိုက္ၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ။

Budget Deficits, Why?

ယခုႏွစ္ပိုင္းမ်ားအတြင္းမွာ အဆိုးရဟာ အခြန္ေငြေကာက္ယူမႈပံုစံကို ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္းေတြ၊ အစိုးရ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေတြနဲ႕ သြင္းကုန္အခြန္စည္းၾကပ္မႈ ေတြအားလံုးအေပၚမွာ ၂၀၀၄ခုႏွစ္နဲ႕ ၂၀၀၆ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့တာကို ေတြ႕ရတယ္လို႕ IMF ကမွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ သြင္းကုန္အခြန္စည္းၾကပ္မႈေတြမွာ အေမရိကန္တစ္ေဒၚလာကို ျပင္ပေပါက္ေစ်းျဖစ္တဲ့ ျမန္မာေငြ ၁၂၅၀ က်ပ္ႏႈန္းသတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ အခြန္ေကာက္ယူမႈျပဳလုပ္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ အေပၚမွာ ေကာက္ယူတဲ့ ၀င္ေငြခြန္ဟာ သိသိသာသာတိုးျမင့္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ လုပ္ငန္းေတြေပၚမွာ ေကာက္ယူခဲ့တဲ့အခြန္ဟာ လဲ သိသိသာသာတိုးျမင့္ခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီလုိမ်ိဳးအခြန္တုိးျမင့္ေကာက္ခံမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ေပမဲ့ ၂၀၀၆၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ အဆိုးရေကာက္ခံရရွိခဲ့တဲ့ အခြန္ေငြဟာ က်ပ္သန္းေပါင္း ၆၇၆၇၄၂ သာရရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၀၆-၂၀၀၇ခုႏွစ္ တတိယသံုးလပတ္ ဘဏၰာေရးလုိအပ္ခ်က္ရဲ႕ ၂၆% ကိုသာလွ်င္ျပည္႕ မွီႏိုင္ခဲ့တယ္လို႕ IMF ကဆိုထားပါတယ္။ အဲ့ဒီလို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚမွာ ေကာက္ယူရရွိလာတဲ့ အခြန္ေငြဟာ ႏိုင္ငံ့ထုတ္ကုန္စုစုေပါင္းရဲ႕ ၄%ေက်ာ္မွ်သာပဲရွိကာ တစ္ျခားဖြံ႕ ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ၀င္ေငြျဖစ္တဲ့ ၁၈% ေက်ာ္နဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည္႕လိုက္ရင္ အလြန္ကိုနဲပါးေနတာကို ေတြ႕ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ယခုလက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေငြရရွိမႈဟာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕မ်ားေရာင္းခ်ျခင္းေပၚကေနအဓိကရရွိ ေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရရွိလာတဲ့ ၀င္ေငြမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဘဏၰာေရးလုိေငြျပမႈကို တားဆီးႏိုင္စြမ္းမရွိဘူးလို႕ IMF ကဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအေၾကာင္းအရာဟာ ဆိုးရြားစြာခ်မွတ္ထားတဲ့ စံနစ္မ်ားနဲ႕ ခ်စားမႈေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဆိုးရစာရင္း ဇယားမ်ားမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ေငြေၾကးလဲလွယ္မႈ ႏႈန္းထားဟာ ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္ တစ္ေဒၚလာကို ၆က်ပ္ပဲ ျဖစ္ေနၿပီးေတာ့ ၂၀၀၆ - ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေရာင္းခ်ရာက ရရွိလာတဲ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၂၅ ဘီလီယံေက်ာ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံဘဏၰာေရးလိုအပ္ခ်က္ရဲ႕ ၀.၆ % ကိုပဲ ျဖည္႕ဆည္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းဟာ ျမန္မာျပည္ဆင္းရဲတြင္းနက္ထက္နက္လာရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းမ်ားထဲက တစ္ခုပါပဲခင္ဗ်ာ။ ရလာတဲ့ ေဒၚလာကို အိပ္ေထာင္ထဲထည္႕ စကၠဴေလာက္ေတာင္တန္ဘိုးမရွိတဲ့ ျမန္မာေငြကို ဘဏၰာေရး ဘတ္ဂ်က္ထဲကို ျပန္ထည္႕ေပးကာ လုိအပ္သမွ်ေငြကို ရိုက္ထုတ္ပစ္မွေတာ့ ျမန္မာျပည္သူမ်ား မွ မမြဲရင္ တစ္ကမၻာလံုး ဘယ္သူမွ မမြဲႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ကို ေသေသခ်ာခ်ာၾကီး ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေျပာႏိုင္တာေပါ့ခင္ဗ်ာ။

The source of all economy maladies in Myanmar

ျမန္မာျပည္က ျပည္သူျပည္သားမ်ားရဲ႕ လုပ္အားေသြးေခၽြးမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ရွိလာတဲ့ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈစြမ္းအားေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္လို႕ ေခၚေခၚေနၾကတဲ့ အက်ိဳးမရွိတဲ့ ေနရာေတြကို ျဖည္႕ဆည္းေပးေနရတဲ့ အခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ဖိစီးထားတဲ့ စီးပြားေရး ျပသနာႀကီးရဲ႕ အဓိက အရင္းအျမစ္ထဲမွာပါ၀င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တစ္ျခား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး ျပသနာ ေပါင္းစံုရဲ႕ အဓိကတရားခံဟာ အဲဒီ့ႏိုင္ငံေတာ္လို႕ေခၚတဲ့ လူ႕ငႏြားမ်ားရဲ႕ ကပ္ပါးခိုမႈ တစ္ခ်က္တည္း ေၾကာင့္ျဖစ္ပ်က္ေနရျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္လို႕ေတာင္ တိတိက်က်ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ တပ္ - မေတာ္ ရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚမွာ ဖိစီးထားမႈနဲ႕ ေလာဘတက္မႈဟာ greed ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႕တင္မလံုေလာက္ ေတာ့ပဲနဲ႕ တိရိစၧာန္ေတြဆီမွာသာ ရွိတဲ့ rapacity လို႕ေခၚတဲ့ အဆင့္မ်ိဳးကိုေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစီးပြားေရးမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ပံုစံဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ Discovery လိုမ်ိဳး အစီအစဥ္ေတြမွာ ေတြ႕ေတြ႕ေနရတဲ့ ႏြားေတြနဲ႕ က်ားေတြလိုပံုစံမ်ိဳးပါပဲ။ အစာ ဆာ လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏြားတစ္ေကာင္ သတ္စားလိုက္ပါတယ္။ ဗိုက္၀ရင္က်န္တဲ့ ႏြားေသဟာ ပုတ္သြားတာပါပဲ။ က်ားစားတာနဲ႕ ပုတ္သြားတာ ယွဥ္ၾကည္႕လိုက္ရင္ ပုတ္သြားတာက အမ်ားႀကီးပိုမ်ားေနတဲ့ ပံုစံဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျဖစ္ပ်က္ေနပံုမ်ိဳးပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေခြးတပ္ကို ပံ့ပိုးေနရတဲ့အတြက္ ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးဆက္ေတြ ကေတာ့ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္း ဆံုးရႈံးသြားျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘာ့အတြက္ေၾကာင့္ဆံုးရႈံး သြားရတာလဲ အေျဖကရွင္းရွင္းေလးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘတ္ဂ်က္လိုေငြျပမႈအတြက္ ေငြေၾကးရိုက္ထုတ္ သံုးစြဲရပါတယ္။ ေခြးစာေကၽြးႏိုင္ဘို႕အတြက္ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္းထားက ၂မ်ိဳး ၂စားျဖစ္ေနရပါတယ္။ ဘဏ္မ်ားမွာအပ္ႏွံထားတဲ့ ေငြမ်ားရဲ႕ အတိုးႏႈန္းကို အတင္းဖိႏွိပ္ထိန္းခ်ဳပ္ရပါေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကရိုက္ထုတ္ခဲ့တဲ့ ေငြေၾကးလိုေငြျပမႈကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရံပံုေငြအဖြဲ႕ က ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။

ေနာက္တစ္ပတ္မွ ဆက္ပါေတာ့မယ္ခင္ဗ်ား

Wholly Predatory Economy?

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစီးပြားေရးအေျခအေနကို ၾကည္႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းေတြ႕ရ ပါတယ္တဲ့။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထိေရာက္တဲ့ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရး လံုး၀မရွိပါဘူး။
စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ လုပ္ငန္းေတြဟာ ဥပေဒအတိုင္းလိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ ရွိသလားဆိုေတာ့လဲ လံုး၀မရွိပါ။
Macro Economic နဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီေတြကလဲ ၾကံဳရာ က်ပန္း ေပါက္လႊတ္ပဲစား ခ်မွတ္တာပါပဲတဲ့။ ေပါက္လႊတ္ပဲစားခ်မွတ္ထားတဲ့ ေပၚလစီေတြဟာ ေသာက္တစ္လြဲေတြျဖစ္ေနယံုသာမက ျပည္သူလူထုကို အသိေပးတင္ျပမႈဆိုတာကလဲ မရွိသေလာက္ပါပဲ။
လိုအပ္တဲ့ အဆိုးရအသံုးစားရိတ္မွန္သမွ်ကို ေျဖရွင္းေပးတဲ့ စံနစ္က စာရြက္မ်ားကို ပိုက္ဆံ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ရိုက္ထုတ္ေပးျခင္းနည္းလမ္းနဲ႕ ေျဖရွင္းပါတယ္တဲ့။ အဲဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းေတြ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈေတြ ၊ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ကေမာက္ကမျဖစ္မႈေတြ ႏွစ္စဥ္နဲ႕ အမွ် တိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာမယ္ဆိုတာဟာလဲ လမ္းေဘးက ေခြးေတာင္သိပါတယ္။
ခ်စားမႈဟာ ကမၻာေပၚမွာ အမွတ္စဥ္ (၁) နဲ႕ (၂) ေနရာကို ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ယူေနၾကျဖစ္တဲ့ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရး စားရိတ္သံုးစြဲမႈဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ ေတြထဲမွာ အနည္းဆံုး ျဖစ္ေနတဲ့အျပင္ ေနာက္ထပ္အဆင္းရဲဆံုးႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ အသံုးစားရိတ္နဲ႕ ယွဥ္လိုက္ရင္ေတာင္ တစ္၀က္ပဲရွိပါတယ္။ ဒီစံနစ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈဟာ တစ္ကမၻာလံုးမွာ ဆီရီယာလီယြန္း ႏိုင္ငံၿပီးရင္ အဆိုး၀ါးဆံုးပါပဲလို႕ UNICEF က တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ပညာေရး မွာေတာ့ေရာ - ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ား စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းဟာ ကိုလိုနီေခာတ္ကနဲ႕ ယွဥ္လိုက္ရင္ကို ရာခိုင္ႏႈန္းတစ္၀က္မျပည္႕ေတာ့ပါဘူးတဲ့ခင္ဗ်ား ။
အက်င့္စာရိတၱနဲ႕ ရွက္ေၾကာက္မႈဆိုတာ လံုး၀မရွိတဲ့ အဆိုးရရဲ႕ ေအာက္ဆြဲမ်ားကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးႏွစ္စဥ္ တိုးတက္မႈမွာ ဂဏန္း၂လံုး ရွိတယ္လို႕ အရွက္မရွိေျပာေနၾကဆဲပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိရရွိေနတဲ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ေရနံနဲ႕ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ နယ္ပယ္ေတြထဲကိုပဲ လွိမ့္၀င္ေနတာျဖစ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ့ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြက ရရွိလာတဲ့ အလုပ္အကိုင္သစ္မ်ား ေပၚေပါက္လာမႈ ဟာ အလြန္ပဲ နည္းပါးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အရာတစ္ခုျဖစ္တဲ့ နည္းပညာနဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈ Skill မ်ား ျမန္မာျပည္သူမ်ား လက္ထဲကို ေရာက္ရွိလာမႈဆိုတာကလဲ မရွိသေလာက္ပါပဲတဲ့။
ႏိုင္ငံတစ္ခုဟာ အမွန္တစ္ကယ္စီးပြားေရး ေျပာင္းလဲေနတာဟုတ္မဟုတ္ကို ညႊန္ျပတဲ့ ဂ်ီဒီပီတစ္ခုလံုးမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈက႑ (Manufacturing and processing sector) ရဲ႕ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ၁၃% မွ်သာရွိပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံက ၃၅% ၊ တရုတ္ျပည္က ၄၂% နဲ႕ ေဒသတြင္းမွာ ေနာက္ထပ္အနိမ့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၁၉% နဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည္႕ လိုက္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေအာက္ဆြဲမ်ားေျပာေနသလို စီးပြားေရးတိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာ ကြင္းကြင္းၾကီးျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
ပိုၿပီးဆိုးတဲ့ အရာတစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႕ စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြကို အိမ္နီးခ်င္းအေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံကပါ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ၾကျခင္းပါပဲ။ သူတို႕ ဘာျဖစ္လို႕ ဒီလိုမ်ိဳး လုပ္ၾကသလဲဆိုေတာ့ အဲဒီ့ႏိုင္ငံေတြကိုယ္တိုင္ကပဲ မိမိအက်ိဳးစီးပြားပဲ ၾကည္႕ၾကတဲ့ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ႏိုင္ငံ ေတြျဖစ္ေနလို႕ပါပဲတဲ့။
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား ဆိုၾကတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး လုပ္ေနၾကရတာဟာ (wholly predatory economy) လို႕ေခၚတဲ့ လိမ္ညာသတ္ျဖတ္ အႏိုင္က်င့္စားေသာက္ၾကရတဲ့ ကပ္ပါးေကာင္စီးပြားေရးပါတဲ့။ တစ္ျခားအာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြမွာ လဲဒီလိုမ်ိဳးေခါင္းပံုျဖတ္ၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ျခားႏိုင္ငံက အာဏာရွင္ေတြဟာ ေသြးစုတ္တာေတာင္မွ အစုတ္ခံေနရတဲ့ သူ ေသမသြားဘို႕ အေရးႀကီးတယ္ဆိုေလာက္ကိုေတာ့ သေဘာေပါက္ၾကေသးတယ္လို႕ ပညာရွင္ေတြကေထာက္ျပၾကပါတယ္။
စီးပြားေရး ပညာရွင္မ်ားႏိႈင္းယွဥ္ျပခဲ့တာတစ္ခုရွိပါတယ္။ တစ္ျခားႏိုင္ငံက အာဏာရွင္ေတြဟာ တစ္ပါးသူေတြႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ ရရွိလာတဲ့ အက်ိဳးအျမတ္ေပၚမွာ ေခါင္းပံုျဖတ္တဲ့ racketeer ေတြဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက သူေတာင္းစားမ်ားကေတာ့ သူတို႕ကိုယ္တိုင္လဲ မလုပ္ႏိုင္၊ မလုပ္တဲ့၊ နားမလည္တဲ့ အရာတစ္ခုခုဆိုရင္ ဖ်က္ဆီးပစ္ဘို႕ သာတတ္တဲ့ လုယက္ဖ်က္ဆီးသူ looters မ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း ႏိႈင္းယွဥ္ျပထားတယ္လို႕ ေျပာၾကားရင္း -
ဒီတစ္ပတ္ခဏနားပါဦးမယ္ခင္ဗ်ား

What we are needed for reviving Our Mother Land's economy?

ပိုင္ဆိုင္မႈ အခြင့္အေရးေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတာေတြ၊ ဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ျပဳလုပ္တာေတြ နဲ႕ အျပိဳင္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ "Peoples Voice" နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ ပူးေပါင္းပါ၀င္ခြင့္ေပးအပ္မႈပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုအရာမ်ိဳးေတြ ပါ၀င္ရမလဲဆိုေတာ့ အေျခခံ အက်ဆံုး လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားရရွိမႈ (basic civil liberties) လြပ္လပ္စြာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ (Freedom of Press) အသင္းအဖြဲ႕မ်ား လြတ္လပ္စြာတည္ေထာင္ႏိုင္ခြင့္ အစရွိတာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ Basic civil liberty ရဲ႕ အဓိကအက်ဆံုး အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈကေတာ့ ျပည္သူမ်ားအား အစိုးရတစ္ရပ္၏ မတရားျပဳက်င့္မႈခံရျခင္းမွ အကာအကြယ္ေပးျခင္း လို႕ ေကာက္ဆိုလို႕ရပါတယ္။ ည (၁၀)နာရီ ေရာက္ရင္ ဆိုင္ေတြအားလံုးပိတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံလိုမ်ိဳးမွာ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာ ေတြးၾကည္႕စရာေတာင္ မလိုပဲနဲ႕ သိႏိုင္ၾကမယ္လို႕ထင္ပါတယ္။ လြပ္လပ္ခြင့္ နဲ႕ စီးပြားေရး ဘာဆိုင္လို႕လဲ ေမးစရာရွိပါလိမ့္မယ္။ ည ၁၀နာရီဆိုင္ပိတ္တဲ့အတြက္ ေစ်းမေရာင္းရ၊ ေစ်းမေရာင္းရတဲ့အတြက္ ၀င္ေငြမရွိ၊ ၀င္ေငြမရွိေတာ့ စီးပြားေရးက်တယ္လို႕ ညည္းေနၾကတဲ့ လမ္းေဘးဆိုင္ပိုင္ရွင္မ်ားေတာင္ ဒီဆက္စပ္မႈကို သေဘာေပါက္ႏိုင္ၾကပါတယ္။
အဲဒီလို အေျခခံ လြတ္လြပ္ခြင့္ေတြ၊ လြပ္လပ္စြာပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္မ်ားေပးျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးေက်းဇူးကေတာ့ တည္ျငိမ္မႈရွိတဲ့ ေပၚလစီမ်ားေပၚေပါက္လာေစဘို႕အတြက္ တြန္းအားေပးတယ္၊ စိတ္ဓာတ္ခ်စား လာဘ္စားမႈမ်ားကို ေလ်ာ့ပါးႏိုင္ေစတယ္၊ ယံုၾကည္စိတ္ခ် ႏိုင္တဲ့ လူ႕အသိုင္းအ၀န္းတစ္ခုကို ေပၚေပါက္လာေစတယ္။ ထင္ရာစိုင္းၿပီးေတာ့ ေျမယာ သိမ္းယူမႈေတြ ၊ အေဆာက္အဦး သိမ္းယူမႈအစရွိတာေတြကို ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးခ်င္းစီအေပၚမွာ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္တယ္ - အစရွိတဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြရရွိလာပါလိမ့္မယ္။
ေတြ႕သမွ်ေျမကြက္ကို လက္ညိဳးထိုး ခြဲေ၀ယူေနၾကတဲ့ လက္ရွိအဆိုးရအဖြဲ႕ ၀င္ေတြရဲ႕ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀မႈအေပၚမွာ အျပင္းအထန္ကန္႕သတ္မႈ ျပဳလုပ္ျခင္းဟာ အဆိုးရအရွက္မရွိ ပါးစပ္ကတစ္ေၾကာ္ေၾကာ္ေအာ္ေနတဲ့ အတိုင္း ႏိုင္ငံသားခ်င္းတစ္ဦးစီကို ကာကြယ္မႈေပးေနတယ္ဆိုတာ ဟုတ္သလား၊ ေပးမေနဘူးလားဆိုတဲ့ အေျဖကို ရွင္းရွင္းႀကီးျပသလို႕ ေနၿပီးျဖစ္ ပါတယ္။

Economic Growth Vs Economic Development

စီးပြားေရးဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္မႈ (Economic Development) ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုေတြထဲမွာ ရွိေနတဲ့
- ကုန္ထုတ္လုပ္မႈပံုစံေတြရဲ႕ အေျခခံဖြဲ႕ စည္းတည္ေဆာက္ပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ
- ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ဆိုင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕ ေတြတိုးတက္လာမႈ ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့
အခ်ိဳးညီညီတိုးတက္လာတဲ့ လူေနထိုင္မႈ အဆင့္အတန္း၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ ျပန္႕ တည္ရွိေနၿပီးေတာ့ လူအမ်ားစုက ခြဲေ၀ခံစားႏိုင္မႈရွိတဲ့ ေရရွည္တည္တံ့မႈ ရွိႏိုင္တဲ့ စီးပြားေရး ႀကီးထြားမႈႏႈန္း (Sustainable Economic Growth) ရွိမွသာ ဒီ Economic Development ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို အသံုးျပဳဘို႕ ကန္႕ သတ္ခ်က္ ထားရမယ္။

ဒီအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ဟာ ဆင္းရဲသားေတြရဲ႕ လူေနမႈအဆင့္အတန္းအစရွိတာေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႕ လူမႈေရးအေဆာက္အအံုေတြ ရွင္သန္လည္ပတ္ေနတဲ့ ပံုစံဟာ စံနစ္က်မႈရွိမရွိ၊ ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္မႈရွိ မရွိဆိုတာကို ထည္႕ သြင္းမစဥ္းစားပဲနဲ႕ သဘာ၀အရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ယူအသံုးျပဳျခင္း၊ အဓိပၸာယ္ႏွစ္မ်ိဳး ေကာက္ႏိုင္တဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနဲ႕ ျဖန္႕ ျဖဴးမႈ၊ စတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အခ်က္မ်ားေပၚမွာသာ အေျခခံထားတဲ့ Economic Growth ဆိုတဲ့ စကားလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္နဲ႕ က်ယ္ျပန္႕ မႈရွိတဲ့ Economic Development ဆိုတဲ့ စကားလံုး ၂ခုရဲ႕ ကြာျခားခ်က္ ႀကီးမားမႈကို ကြဲကြဲျပားျပား သိလာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
(Adelman and Morris 1997)
Economic Development ဆိုတဲ့စကားလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္နဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိစီးပြားေရး အေျခအေနကို ခ်ိန္ထိုးၾကည္႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး ဖြံ႕ ျဖိဳး တိုးတက္မႈဆိုတာ လံုး၀မရွိပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနဟာ စီးပြားေရး ဆုတ္ယုတ္ ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ တစ္ခုအျဖစ္ေဖာ္ျပမယ္ဆိုရင္သာ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ေရာင္းခ်ရာက ရရွိလာတဲ့ ေငြေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ႀကီးထြား မႈ (Economic Growth) ေနာင္ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာသည္႕ တိုင္ေအာင္ ဆက္လက္တည္ရွိေနဦး မွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ေရရွည္ ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္လာဘို႕ဆိုတာကို ထားလိုက္ပါဦး။ ေရတိုစီးပြားေရး ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္မႈ ရဘို႕ တင္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ရပါလိမ့္ ဦးမယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကပဲ လက္ရွိလိုအပ္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ၀င္ေငြ၊ ထုတ္ကုန္၊ အလုပ္လက္မဲ့ ႏႈန္း၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္မႈ နဲ႕ ေငြေၾကးစီးဆင္းမႈ၊ စုေဆာင္းႏိုင္မႈ အစရွိတာေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့ Macro Economic ဆိုင္ရာ စီးပြားေရးက႑ေတြရဲ႕ တည္ျငိမ္မႈကို တည္ေဆာက္ေပးႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာင္အနာဂတ္ကာလမွာ စီးပြားေရး ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္မႈ ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေပၚလာေစဘို႕ အတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ေပးသြားပါလိမ့္မယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီလိုမ်ိဳး ေရတိုစီးပြားေရး ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္မႈကေလးကို ရရွိဘုိ႕ရာအတြက္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးလုပ္ဘို႕ဆိုတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သိပ္ၿပီးေတာ ့လြယ္လွတဲ့ ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာ ျပည္သူေတြအမွန္တစ္ကယ္ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္လာတာကို ျမင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ Political Economy လုိ႕ ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံေရးကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးကို လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အပိုင္းေတြမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ေသခ်ာတဲ့ အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး အမွန္တစ္ကယ္ ဖြံ႕ ျဖိဳး တိုးတက္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ခိုင္မာစိတ္ခ်ရတဲ့ အခြန္ေကာက္ယူမႈဆိုင္ရာ ေပၚလစီေတြ၊ ေငြလဲလွယ္ႏႈန္းထားကို တစ္ခုထဲသာျဖစ္ေနေအာင္ သတ္မွတ္မႈေတြ၊ အတိုးႏႈန္းလြတ္လပ္စြာ သတ္မွတ္ခြင့္ေတြသာ မကပဲနဲ႕ Institutional Reform လို႕ ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ အစည္းေတြ လည္ပတ္ ေနမႈပံုစံေတြကိုပါ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ပစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာင္းလဲပစ္ဘို႕ လိုအပ္ေနတဲ့ ေနရာေတြကေတာ့

- ထိေရာက္တဲ့ ေျမယာ နဲ႕ Property ပိုင္ဆိုင္မႈ ဥပေဒေတြ
- အေျခခံ အက်ဆံုး လူသားတစ္ေယာက္ရရွိသင့္တဲ့ လူ႕ အခြင့္အေရး ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ
- အမွန္တစ္ကယ္ လည္ပတ္စီးဆင္းႏိုင္တဲ့ အေျခခံ အက်ဆံုး အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား
- ယထာဘူတက်က် Consistant ျဖစ္တဲ့ အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီခ်မွတ္မႈေတြနဲ႕ ရိုးသားမႈရွိၿပီး ေတာ့ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈရွိတဲ့ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ အဲဒီ့ေပၚလစီေတြကို ေ၀မွ်ေပးႏိုင္မႈ
- ယခုလက္ရွိတည္ရွိေနဆဲျဖစ္တဲ့ ပုဂၢလိပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြေပၚမွာ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားတဲ့ အပိုင္းေတြ
- ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္မႈနဲ႕ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ ကို တံခါးဖြင့္ေပးမႈ ေတြအစရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ အခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ေျပာင္းလဲျပစ္ရဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ အဆိုးရဟာ အထက္ပါေပၚလစီေတြကို ခ်မွတ္က်င့္သံုးမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ရင္ေတာ့ လေပၚက ဆန္ဖြတ္တဲ့ အဖိုးအိုဆီကေန ထမင္းဆီဆမ္းကို ေရႊလင္ပန္း နဲ႕ လာေပးမွာကို ေစာင့္ေနတာနဲ႕ တူေနပါလိမ့္မယ္။
ပိုင္ဆိုင္မႈ (Property) အခြင့္အေရးေတြကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္းနဲ႕ အဲဒီ့ကေနတစ္ဆင့္တက္ၿပီး ေတာ့ ဥပေဒနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း (Rule Of Law) စတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခုဟာ ေရရွည္စီးပြားေရး ဖြံ႕ ျဖိဳးတိုးတက္ဘို႕ရာအတြက္ အေျခခံအက်ဆံုး အခ်က္၂ခုျဖစ္တယ္လို႕ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြ ကသတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ Right of Property ကို ေလးစားျခင္းဟာ မိမိရဲ႕ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ရရွိလာတဲ့ အသီးအပြင့္ေတြကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ခံစားႏိုင္ တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြကို ေပးတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြတိုးပြားလာေစတယ္လို႕ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြကဆိုပါတယ္။ အဲဒီ့ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလို စီးပြားေရးအရ နိမ့္က်ေနတဲ့ (ေျပာသာေျပာရတာ စီးပြားေရးအရသာနိမ့္က်တာ မဟုတ္ပါဘူုးခင္ဗ်ာ၊ လူေတြေတာင္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဆိုရင္ သူေတာင္းစားလိုလို သူခိုးလိုလို မ်က္လံုးနဲ႕ အၾကည္႕ခံရေတာ့တာပါပဲ) ႏိုင္ငံေတြ အတြက္ အသက္တမွ်အေရးႀကီးတဲ့ အရာေတြပါပဲ။

ေနာက္တစ္ပတ္မွ ဆက္ပါေတာ့မယ္ခင္ဗ်ား

The War that Our Rapist Army Can't Fight

စစ္ပြဲေတြဆိုတာ လူတစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ မတူညီတဲ့ ၀ိေရာဓိ အျမင္ေတြရွိလာတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပြားလာခဲ့တဲ့ အရာေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ့၀ိေရာဓိေတြဟာ ယေန႕ ယခုအခ်ိန္အထိတိုင္ေအာင္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ေနရာ အရပ္ရပ္မွာေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူေတြအၾကား မွာ တည္ရွိေနဆဲပါ။ ၿပီးဆံုးႏိုင္မဲ့ လမ္းစကိုလဲ ျမင္ႏိုင္စြမ္းမရွိေလာက္ေအာင္ကိုပါပဲ။
စစ္ပြဲ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ ျပည္႕ျပည္႕စံုစံု ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာၾကည္႕ လိုက္ရင္
အုပ္စုအဖြဲ႕ေတြအခ်င္းခ်င္း ၾကားမွာ လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္မႈ - သတ္ျဖတ္ဖ်က္ဆီး ျခင္းမ်ားပါ၀င္သည္႕ တစ္ႏိုင္ငံႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံ (သို႕) အုပ္စုတစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု အၾကား ကြဲျပားသည္႕ ၀ိေရာဓိ
စစ္ပြဲကာလ - တစ္ဖြဲ႕ ႏွင့္ တစ္ဖြဲ႕ လက္နက္စြဲကိုင္ တိုက္ခိုက္ေနသည္႕ အခ်ိန္ကာလ
စစ္ဆင္ေရးနည္းလမ္းမ်ား - လက္နက္ကိုင္တုိက္ခိုက္ေနသည္႕ အခ်ိန္ကာလအတြင္း အသံုးျပဳၾကသည္႕ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ထိုနည္းလမ္းမ်ားအား ေလ့လာမႈ
၀ိေရာဓိ - ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းမွာ ကင္းလြတ္ခြင့္ရရန္ အျပင္းအထန္က်ိဳးစားမႈမ်ား ၊ လူပုဂၢိဳလ္ အခ်င္းခ်င္း သေဘာထား ကြဲလြဲမႈမ်ား
တစ္စံုတစ္ခုအား အဆံုးသတ္ေစရန္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ၾကိဳးစားမႈ - အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သည္႕ အရာတစ္ခုခုအား အျမစ္ျဖတ္ပစ္ရန္က်ိဳးပန္းျခင္း - ဥပမာ - မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွိမ္နင္းေရး စီမံခ်က္ အစရွိသည္ - အစရွိတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ိဳးေတြ ထြက္လာႏိုင္ပါတယ္။

အခုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ တပ္-မေတာ္ အဆိုးရႀကီးဟာ စစ္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေအာင္ပြဲခံခဲ့တဲ့ အဆိုးရႀကီး ျဖစ္ေနတာဟာ ကမၻာကသိၾကၿပီးျဖစ္လို႕လာပါၿပီ။ နယ္ေျမေအးခ်မ္းတည္ျငိမ္ေရးနဲ႕ ျပည္သူလူထု ေတာင္းစားေရးအတြက္ တိုက္ခဲ့ရတဲ့ စစ္ပြဲေတြ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ စြမ္းေဆာင္မႈေတြဟာ အန္ထြက္ေလာက္ေအာင္ကို အံ့မခန္းရွိလွပါေတာ့တယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ သာသနာေတာ္ႀကီး သန္႕ရွင္းျဖဴစင္ဘို႕အတြက္ သံဃာအတုအေယာင္ေတြကို လဲ ရွင္းလင္းေပးခဲ့တဲ့ ငရဲလားမဲ့ တာ၀န္ႀကီးကိုလဲ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ႀကီး ထမ္းေဆာင္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္လို႕ေနပါ တယ္။ မီဒီယာကို မီဒီယာနဲ႕ တိုက္ ရမယ္ဆိုတဲ့ မီဒီယာစစ္ပြဲႀကီးကိုလဲ ေသာက္သံုးမက် ျပည္သူ႕ ပိုက္ဆံ ထိုင္စားေနတဲ့ ငေတာင္းစား ငစႏူ တစ္သိုက္နဲ႕ ဆင္ႏြဲလို႕ ေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

ဒါေပမဲ့ ဒီလိုမ်ိဳးစစ္ပြဲေတြဆိုတာ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အရပ္ရပ္မွာျဖစ္ပ်က္ေနတာ ၊ ႏိုင္ငံတြင္းမွာသာ မက ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းမွာပါ ျဖစ္ပ်က္ႏိုင္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာျပည္သားေတြ စိတ္ေျဖၾကပါလို႕ ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ တစ္ျခားႏိုင္ငံတစ္ခုက စစ္ပြဲတစ္ခုကို ေလ့လာၾကည္႕ ၾကရေအာင္လားခင္ဗ်ာ။

ေကြကာအုပ္ ထုပ္လုပ္တဲ့ အုပ္စုႀကီးႏွစ္ခုရဲ႕ ေရွ႕တန္းစစ္မ်က္ႏွာတစ္ခုမွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲတစ္ခုပါ။
အသာစီးရသြားတဲ့ ေကြကာအုပ္ကုမၸဏီအသံုးျပဳသြားတဲ့လက္နက္က ထုပ္ပိုးတဲ့ ဘူးကို အလ်ားလိုက္ေထာင္ထားတဲ့ ဘူးကေန ေဒါင္လိုက္ ဘူးအျဖစ္ေျပာင္းလိုက္တယ္။ ဘူးပံုစံ ကိုေျပာင္းလိုက္ၿပီးေတာ့ ဘူးေပၚမွာ အသစ္ဆိုတဲ့ တံဆိပ္တစ္ခုကို ထပ္ကပ္လိုက္တယ္။ ဒါပါပဲ။
ဘယ္ကေနဘယ္လိုစစ္မ်က္ႏွာျဖစ္သြားရတာလဲ။
ေကြကာအုပ္ ကုမၸဏီသိမ္းပိုက္လုိက္တဲ့ နယ္ေျမကေတာ့ စတိုးဆိုင္ေတြထဲက ပစၥည္းတင္တဲ့ စင္ေတြပါပဲ။ ဒီစင္ေတြရဲ႕ ေနရာကို သိမ္းပိုက္လိုက္တာဟာ စစ္ပြဲႀကီးတစ္ခုမွာ ေရဒါစခန္း တစ္ခုကို သိမ္းပိုက္လိုက္တာ၊ ဆိပ္ကမ္းႀကီးတစ္ခုကိုသိမ္းပိုက္လိုက္တာနဲ႕ ညီမွ်တယ္။ ဘူးက ေဒါင္လိုက္ျဖစ္သြားတဲ့အတြက္ ၿပိဳင္ဘက္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ပစၥည္းေတြအမ်ားႀကီးတင္လို႕မရ ေတာ့ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဘူးတံဆိပ္ကလဲ လူေတြရဲ႕ မ်က္စိနဲ႕ တည္႕တည္႕က်သြားတယ္။ ကုမၸဏီမွာ Bargaining Power လို႕ေခၚတဲ့ ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႕ ေပးႏိုင္တဲ့ ပါ၀ါရွိရင္ အဲဒီ့ ေနရာကို တစ္ျခားျပိဳင္ဘက္ကုမၸဏီေတြက ျပန္လည္တိုက္ယူဘို႕ဆိုတာ အလြန္ခက္ခဲတဲ့ အရာျဖစ္သြားၿပီ။ ေရဒီယုိေတြ၊ တီဗီေတြထဲမွာလဲ အသစ္ထုတ္လုပ္လိုက္ေသာ ဆိုတဲ့ စကားလံုးက စားသံုးသူေတြကိုစြဲေဆာင္ေနၿပီ။ ဒီတစ္ပြဲမွာ ေကြကာအုပ္ကုမၸဏီ အႏိုင္ရလိုက္ ျပန္ၿပီေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္တစ္ပြဲအတြက္ လက္နက္ေတြ၊ နည္းလမ္းေတြက အဆင္သင့္။ ေနာင္ဆက္လာမဲ့ စစ္ပြဲေတြအတြက္ အဆင္သင့္။

သူတို႕ စစ္ပြဲေတြက ၀ါးရင္းတုတ္မသံုးပါလား။ လူမသတ္ပါ့လား။ ဒါေပမဲ့ တစ္ျခားႏိုင္ငံက လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ စစ္ပြဲႀကီးေတြကို ေန႕စဥ္မျပတ္ဆင္ႏႊဲေနၾကတယ္ဆိုတာကေတာ့ အေသအခ်ာ။ ငါတို႕ႏိုင္ငံမွာေကာ။

ေက်ာက္ရူးႀကီးရဲ႕ ဇာတိ ေက်ာက္ဆည္ တစ္၀ိုက္မွာ ကားႀကီးကားငယ္အသြယ္သြယ္နဲ႕ တိုင္းတစ္ပါးသားေတြ စစ္ပြဲႀကီးေတြကိုဆင္ႏႊဲေနၾကတယ္။ ဟိုးေအာက္ျပည္ေမာ္လျမိဳင္မွာထိ တိုင္းတစ္ပါးသားေတြေျခဆန္႕ေနၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေပၚပိုင္းတစ္ခုလံုးနီးနီး တရုတ္ေတြက လယ္ေျမေတြကို ေငြေပး၊ သူတို႕ဘာသာစိုက္၊ သူတို႕ဘာသာ ရိတ္၊ ထြက္သမွ် တရုတ္ျပည္ကို ျပန္သယ္လုပ္ေနတာ ႏွစ္ေတြအေတာ္ၾကာလာၿပီ။ ဒါေတြဟာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တက္ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲက တစ္ခုဆိုတာ ေလးတန္းဦးေႏွာက္ရွိရင္ စဥ္းစားတတ္တယ္။
၀ါးရင္းတုတ္တစ္ျပင္ျပင္၊ ေသနတ္တစ္ျပျပနဲ႕ ေကာင္ေတြ ဘုန္းႀကီးသတ္မဲ့ အစား၊ မီဒီယာစစ္ပြဲတိုက္မဲ့အစား အဲဒီ့စစ္ပြဲကို ႏိုင္ေအာင္တိုက္ၾကပါ့လားကြ။
မင္းတို႕ ဘယ္ေလာက္ပဲ ဘုန္းႀကီးသတ္လို႕ႏိုင္ႏိုင္၊ တုိင္းတစ္ပါးသားေတြနဲ႕ တိုက္ေနတဲ့ စီးပြားေရး စစ္ပြဲမွာ မရႈမလွရႈံးေနတဲ့ အျဖစ္ကိုေတာ့ ဘြင္းဘြင္းႀကီး ငါတို႕ ျမင္ေနရတယ္ေဟ့
စီးပြားေရးဆိုတာ စစ္ပြဲတစ္ခုဆိုတာကိုလဲ သတိရၾကဦးေနာ္ - - - မင္းတို႕ကို မင္းတို႕ ေယာက်ၤား အစစ္လို႕ထင္ရင္ေတာ့ မင္းတို႕ ပတ္၀န္းက်င္မွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသားေတြ အရႈံးႀကီးရံႈးေနတဲ့ ျပည္တြင္းကစစ္ပြဲကို ၀င္ႏႊဲ လုိက္ၾကပါဦးကြယ္ - ေအာက္ဆြဲ အေပါင္းတို႕ရယ္ - -

Isn't that the China Style?

တရုတ္ျပည္ႀကီးလိုတိုးတက္တာကိုျမင္ခ်င္သလား အီရတ္လိုျဖစ္သြားေစခ်င္သလား ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ စစ္ေခြးအစ သံေယာင္လိုက္ ေအာက္ဆြဲေ-ာမပါမက်န္ သူေတာင္းစားေလာက္ ေတာင္ အဆင့္အတန္းမရွိတဲ့ ေကာင္မ်ား သံုးေနၾကစကားလံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဓားျပတိုက္ဘို႕ ကလြဲၿပီး တစ္ျခားေလာက္ေလာက္လားလား လုပ္ကိုင္စားေသာက္ႏိုင္တဲ့ အသိပညာနဲ႕ စိတ္ဓာတ္အဆင့္ အတန္းကလဲ မရွိၾကရွာေလေတာ့ တရုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားရဲ႕ ထုိင္ခံုေပၚမွာ ျမဲေနပံုကို အေတာ္သေဘာေတာ္ေခြ႕ေနၾကပံုပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ ေအာက္ဆြဲမ်ား သတိမျပဳမိတဲ့ (သတိမျပဳမိတာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သိသိနဲ႕ အရွက္မရွိ ပိတ္ျငင္းတာပဲ ျဖစ္မွာပါ) အခ်က္တစ္ခုက ျမန္မာျပည္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ၊ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ဖြတ္တက္တဲ့ အခ်ိန္ကစတင္ၿပီးေတာ့ တရုတ္လမ္းစဥ္ကို က်င့္သံုးလာခဲ့တယ္ဆို တဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ အႏွစ္၂၀တာကလအတြင္းမွာ ေခြးသူေတာင္းစားမ်ား တစ္ကယ္တမ္းအသံုး က်ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္သူတစ္ရပ္လံုးဟာ ဘယ္သူအုပ္ခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီးလက္ခံေနၾကမယ္ဆိုတာ ဦးေႏွာက္ရွိရင္ သိဘို႕ေကာင္းပါတယ္။
ပိုၿပီးဆိုးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ စီးပြားေရး က်ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းဟာ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ပိတ္လို႕ပါလို႕ တြင္တြင္ေအာ္ျခင္းပါပဲ။ ဆင္ေသႀကီး တစ္ေကာင္လံုးေတြ႕ေနတာေတာင္ ဆိတ္သားေရနဲ႕ ဖံုးၿပီး ေသေနတာ ဆိတ္ပါ၊ ဆိတ္ပါ ေအာ္တာ က်က္သေရတံုး အရွက္မရွိတဲ့ ေအာက္ဆြဲေတြပါပဲ။
တရုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး ပံုစံေျပာင္းလဲခဲ့ပံုကို အနည္းငယ္ေလ့လာၾကည္႕ၾကရေအာင္ လားခင္ဗ်ာ။
တရုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုေျပာင္းလဲခဲ့ျခင္းဟာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း၀န္းက်င္မွာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အခြန္ေလ်ာ့ေပါ့ကင္းလြတ္ခြင့္ေတြေပးထားတဲ့ စီးပြားေရး အထူးေဒသဇံု ၄ခု (ဂြန္ေဒါင္းျပည္နယ္ရဲ႕ ရွန္ဇန္း၊ က်ဳလိုင္နဲ႕ ရွန္တိုး စီးပြားေရးဇံုေတြနဲ႕ ဖူးက်င့္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ စွ်မန္ (Xiamen) စီးပြားေရးဇံု) နဲ႕ စတင္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ား ထူေထာင္ခြင့္ျပဳေစခဲ့ပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းေတြမရွိၾကဘူးလားခင္ဗ်ာ)
အထူးအခြင့္အေရးေတြအေနနဲ႕ ကေတာ့ ဂြန္ေဒါင္းျပည္နယ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕ဟာ ရရွိလာတဲ့ အခြန္ေငြမ်ားအတြင္းက တရုတ္ျပည္မအစိုးရကို တစ္ႏွစ္ကို ယြမ္ သန္း ၁၀၀၀ သာေပးသြင္းရၿပီးေတာ့ ဖူးက်င့္ျပည္နယ္ကိုေတာ့ တစ္ႏွစ္ကို ယြမ္ ေငြ သန္း၁၅၀ ျပည္မအစိုးရ ကအခြန္ေလ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ့စီးပြားေရးဇံုအတြင္းမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ဖက္စပ္လုပ္ငန္း မ်ားအေနနဲ႕ ကေတာ့ ကုန္သြယ္မႈကေနရရွိလာတဲ့ ေဒၚလာအစရွိတဲ့ ေငြမာေတြကို ရာႏႈန္းျပည္႕ ကိုင္ထားႏိုင္ခြင့္ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ျခားျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ ၂၅% အထိသာ ေငြမာရရွိပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရးပိုေငြျပမႈကေန ျဖစ္ပြားလာႏိုင္တဲ့ ေငြေဖာင္းပြမႈနဲ႕ အသံုးစားရိတ္ၾကီးျမင့္လာမႈေတြကိုေတာ့ လူသံုးကုန္ပစၥညး္မ်ား ျပန္လည္တင္ သြင္းခြင့္ျပဳျခင္းကေန ေလ်ာ့ပါးေစခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ထဲမွာ ဒီလုိမ်ိဳး စံနစ္ ၂ခုျဖစ္ထြန္းေနျခင္းဟာ အက်င့္ပ်က္ ခ်စားျခင္းကို တြန္းအားေပးတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႕ တရုတ္စီးပြားေရး ပညာရွင္ ၀ူက်င့္လ်န္က သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ လူသံုးကုန္ပစၥညး္ေတြဟာ ေစ်းႏႈံး ၂မ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ၊ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္းဟာ ၂ခုျဖစ္ေနတာအစရွိတာေတြဟာ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး အတြက္သာမက ကုိယ္က်င့္တရားအတြက္ပါဘယ္လိုမွေကာင္းမြန္ႏိုင္တဲ့ အရာေတြမဟုတ္ ဘူးဆိုတာကို ၀ူက်င့္လ်န္က သံုးသပ္တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလဲ ေစ်းႏႈန္း ၂မ်ိဳးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားသား၊ ငထိုင္းဆိုတဲ့ေကာင္ ပေထြးေတာ္ေတြကို ေျပာျပေပးပါ့လား၊ ဒါမ်ိဳးေတြက မေကာင္းဘူးလို႕)
ဒါေပမဲ့ အဲဒီ့ စီးပြားေရးဇံုအတြင္းက ဖက္စပ္လုပ္ငန္းေတြ သြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္ အစရွိတာေတြကိုေတာ့ လိုင္စင္အစရွိတာေတြနဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ေတာ္ေတာ္တူတာပဲ) အဲဒီ့လိုင္စင္နဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြဟာလဲ အက်င့္ပ်က္ခ်စားေစျခင္းရဲ႕ အရင္းအျမစ္ တစ္ခုပါပဲတဲ့။
ဒါေပမဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ လိုက္နာခဲ့မႈေတြကေတာ့ စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြအတြင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြခ်မွတ္မႈမ်ိဳးေတြဟာ ပါတီအတြင္းေရးမွဴးေတြျပဳလုပ္ေတာ့တာမဟုတ္ပဲနဲ႕ ပညာတတ္မန္ေနဂ်ာ ေတြနဲ႕ ျပဳလုပ္ျခင္းအစရွိတာေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအတြင္းက အေရးပါတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြမွာ သစၥာရွိ လူေဟာင္းႀကီးေတြေနရာမွာ လူငယ္ပညာတတ္ေတြနဲ႕ အစားသြင္း လွဲလွယ္မႈေတြကို ျပဳလုပ္ေစခဲ့ျခင္းပါပဲ။
တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြဟာ သင္ခန္းစာယူမယ္ ေထာက္ျပမယ္ဆိုရင္အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တစ္ခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ျခင္းစီကိုပဲ ေဆြးေႏြး သြားပါ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံမွာ လုိအပ္ေနတာ တရုတ္လုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈမ်ိဳးလား၊ တရုတ္လမ္းစဥ္ကို လိုက္လို႕ ရမလားဆိုတာကေတာ့ ေမးစရာ တစ္ျခားေမးခြန္း တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကေတာ့ လိုက္လို႕ မရဘူးလို႕ပဲ၊ လိုက္လဲ မလိုက္ခ်င္ဘူးလို႕ပဲ ဆိုျခင္ပါတယ္။
ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုတာ မေျပာခင္ ေအာက္ဆြဲေ-ာမမ်ား တစ္ခုစဥ္းစားေပးၾကပါခင္ဗ်ား။ အထက္က တရုတ္ျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး စစဖြင့္ျခင္း က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ေပၚလစီေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာျပည္ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရး အႏွစ္၂၀ေက်ာ္ၾကာတဲ့ အခါမွာ က်င့္သံုးေနၾကၿပီးလားလို႕။ ျမန္မာျပည္က ကုမၸဏီေတြကိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ေငြမာဟာ ၁၀၀% ျဖစ္ၿပီလားလို႕ ေခြးသူေတာင္းစား ပေထြးမ်ားကို ေမးၾကည္႕လိုက္ပါဦးခင္ဗ်ား။
ဒါေတာင္မွ မေမးႏိုင္ပဲနဲ႕ အာဏာေလးမျပဳတ္တာကိုပဲ ၾကည္႕ၾကည္႕ၿပီး တရုတ္ကို ဥပမာေပးပါ၊ ဥပမာေပးပါ ထပ္ကာထပ္ကာေျပာလာရင္ေတာ့ တရုတ္ျပည္မွာ လာဘ္စားရင္ ေပါင္ခ်ိန္ ဇာတ္လမ္းတြဲထဲကလို ေခါင္းမွာ ပ်ဥ္ျပားစြပ္ၿပီးေတာ့ ကြပ္မ်က္ပစ္တယ္လို႕ ထပ္ၿပီး ဥပမာေပးခ်င္ပါတယ္။ ေအာက္ဆြဲ ေ-ာမ ေခြးသူေတာင္းစားေတြ တရုတ္လို တစ္ကယ္လိုက္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေခြးသူေတာင္းစားေကာ ေအာက္ဆြဲပါမက်န္ လာဘ္စားမႈနဲ႕ သင္းကြပ္ပစ္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကိုယ့္ေခါင္းကို စြပ္စရာ ႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းအရင္ရွာထားဘို႕ အၾကံေပးရင္း ဒီတစ္ပတ္ခဏနားဦးမယ္ခင္ဗ်ား။